Vanuit de KIC Missie Digitale Identiteiten van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft AuthentiMark een onderzoekssubsidie van 3,2 miljoen euro ontvangen. AuthentiMark is een breed consortium met vertegenwoordiging uit meerdere wetenschappelijke disciplines en maatschappelijke kernsectoren zoals de overheid, zorg en financiële sector. Het project wordt geleid door prof. dr. Jessica Piotrowski, prof. dr. Guda van Noort en prof. dr. Christian Burgers van de Amsterdam School of Communication Research (ASCoR), Universiteit van Amsterdam.

Online imitatie, waarbij organisaties of personen zich geloofwaardig voordoen als anderen, speelt een cruciale rol in misinformatiecampagnes, phishing en fraude. Deze praktijk maakt nepberichten geloofwaardig, schaadt reputaties van organisaties en personen, en leidt tot aanzienlijke financiële schade en onveiligheid. Dit ondermijnt digitale veiligheid en vertrouwen, met directe gevolgen voor diverse sectoren, waaronder de zorgsector, bankensector en publieke sector.

Het project AuthentiMark ontwikkelt innovatieve digitale watermerktechnologie om online content te authentiseren en zo echte content van imitatie te onderscheiden. Hierdoor wordt het makkelijker om online misleiding te signaleren en fraude te voorkomen. ‘Dit is precies het soort innovatie waar Nederland nu behoefte aan heeft: praktisch, schaalbaar en direct toepasbaar in sectoren waar vertrouwen cruciaal is’, stel consortiumpartner Oscar Covers van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).

AuthentiMark combineert technische innovatie met onderzoek naar gebruik, acceptatie en ondersteuning van deze innovaties. Het project ontwikkelt niet alleen nieuwe digitale watermerken, maar onderzoekt ook hoe organisaties deze kunnen implementeren en hoe burgers er voordeel van hebben in hun dagelijkse digitale keuzes. Hierbij wordt aandacht besteed aan alle burgers, van adolescenten tot ouderen.

ABN AMRO versnelt naar eigen zeggen zijn aanpak voor digitale innovatie met twee belangrijke mijlpalen. Haar Duitse dochteronderneming Hauck Aufhäuser Digital Custody heeft een MiCAR-licentie verkregen, waardoor cryptobewaardiensten voor institutionele klanten mogelijk worden onder het nieuwe EU-regelgevingskader.

Tegelijkertijd heeft zij haar eerste internationale Smart Derivative Contract (SDC)-transactie afgerond in samenwerking met DZ BANK, waarbij blockchaintechnologie is ingezet om contractrisico’s te verminderen en efficiëntie te verbeteren.

Hauck Aufhäuser Digital Custody GmbH (HADC) heeft toestemming gekregen van de Duitse toezichthouder BaFin onder de nieuwe EU-regelgeving Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCAR). Dit stelt HADC in staat om cryptobewaardiensten en transactiediensten aan te bieden aan institutionele klanten binnen één EU-breed kader.

MiCAR, van kracht sinds 30 december 2024, stelt geharmoniseerde regels vast voor cryptodiensten in de hele EU. Met de MiCAR-licentie kan HADC cryptoactiva beheren en beveiligen namens klanten en zal het in de toekomst deze diensten via het Europese paspoort kunnen aanbieden in andere EU-lidstaten.

Als een van de eerste bedrijven die een MiCAR-licentie heeft verkregen, zal HADC zich blijven richten op institutionele klanten en verdere groei nastreven onder de paraplu van ABN AMRO.

In samenwerking met DZ Bank heeft ABN AMRO voor het eerst internationaal een over-the-counter (OTC) derivaat verhandeld met behulp van een Smart Derivative Contract (SDC). Een belangrijke mijlpaal in financiële technologie: de transactie liep 10 dagen live en was volledig geautomatiseerd, waarbij afwikkeling en onderpandbeheer succesvol werden uitgevoerd op basis van de distributed ledger technology (DLT) van DZ Bank. De dagelijkse betaling was volledig geautomatiseerd, direct verwerkt via SEPA en teruggekoppeld naar het smart contract, wat snelheid en transparantie gedurende de hele transactie waarborgde.

Van initiatie tot beëindiging werden alle stappen – inclusief waardering en onderpandafwikkeling – verwerkt op blockchain. Dit voorkomt geschillen over onderpand door gebruik te maken van vooraf overeengekomen marktdata en rentecurves, en maakt gestroomlijnde dagelijkse afwikkelingen mogelijk. Deze aanpak effent het pad voor efficiëntere en kosteneffectieve operaties.

Derivaten worden voornamelijk gebruikt door bedrijven en financiële instellingen om risico’s af te dekken, maar het beheer van de levenscyclus van deze financiële instrumenten is doorgaans complex en kostbaar. Een SDC brengt de volledige levenscyclus van een financieel product in kaart – inclusief geautomatiseerde levering van marktdata en geïntegreerde waarderingsmethodologie voor het onderliggende derivaat.

Nederlanders verstuurden dit jaar in totaal ruim 170 miljoen Tikkies, goed voor 8,5 miljardeuro aan betalingen. Daarmee worden opnieuw de jaarrecords verbroken. Het telt bovendien op tot een bijzondere mijlpaal: de grens van één miljard betaalde Tikkies sinds de start van de app in 2016.

Uit de data blijkt dat het platform stevig verweven is met het alledaagse leven, met inmiddels meer dan 10 miljoen gebruikers. In 2025 betaalden Nederlanders gemiddeld 5,6 Tikkies per seconde, waarbij 23 procent van alle Tikkies al binnen één minuut werd voldaan en 65% binnen een uur. Binnen 24 uur is 89 procent van alle Tikkies betaald, een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar.

De gemiddelde waarde van een Tikkie is 50,03 euro, bijna 3 euro meer dan vorig jaar. Koningsnacht en Koningsdag staan samen in de top-3 van 2025, met 26 april als absoluut piekmoment. Met 694.577 betaalde Tikkies was Koningsdag 2025 de drukste dag ooit. Veel van de ruim één miljoen Tikkies van minder dan 1 euro die in 2025 zijn verstuurd, waren voor wc-bezoek tijdens Koningsdag en -nacht. Opvallende nummer 2 in de lijst is 23 mei. Op de dag waarop de meeste Nederlanders vakantiegeld ontvingen, werden ook bijna 700.000 Tikkies afgerekend.

Naast betaalverzoeken groeit Tikkie op andere fronten flink. Groepie, de functie waarmee groepen hun gezamenlijke kosten kunnen bijhouden en afrekenen zonder gedoe, had dit jaar ruim 600 duizend gebruikers. Ook werd er weer veel statiegeld voor blikjes, flesjes en herbruikbare bekers teruggevraagd: meer dan 1 miljoen mensen kregen hun statiegeld terug via Tikkie. Het drukste moment om statiegeld terug te vragen was vlak na de lunch, tussen 13.00 en 14.00 uur.

Cashback, waarmee gebruikers geld terugkrijgen bij geselecteerde aankopen, blijft in opkomst met een groei van 58 procent ten opzichte van vorig jaar.

De hype rond AI piekte opnieuw in 2025, maar tegelijkertijd groeit de twijfel onder beleggers over de forse koersstijgingen van technologieaandelen die aan kunstmatige intelligentie zijn gekoppeld. Voorbeelden hiervan zijn de recente daling van de aandelen van Nvidia en de scherpe val van Oracle nadat het bedrijf bekendmaakte steeds meer geld uit te geven aan AI-projecten. Daarnaast verandert het sentiment rond een groep bedrijven die blootgesteld zijn aan OpenAI. 

Ook dit jaar zorgde AI voor scherpe koersstijgingen: Met name chipmaker Nvidia profiteerde afgelopen jaar van het AI-enthousiasme. In minder dan drie jaar is het aandeel tien keer zoveel waard geworden. De marktwaarde van het bedrijf is gestegen van ruim 400 miljard dollar naar 4000 miljard.

Niet alleen beleggers steken veel geld in de ontwikkeling van AI. Zo maakte Nvidia onlangs bekend 100 miljard dollar te steken in OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT.

Analisten van Goldman Sachs en Sequoia Capital waarschuwen nu al maandenlang voor een onhoudbare kloof tussen uitgaven en inkomsten. Jim Morrow, CEO van Callodine Capital Management, zegt in een interview: “We zijn in de fase van de cyclus waar het rubber de weg raakt. Het is goed verhaal geweest, maar we zien nu of de rendementen wel echt goed zullen zijn.”

De onzekerheid rondom AI heeft te maken met vragen als: hoe AI precies zal worden gebruikt in de praktijk, de enorme kosten die gepaard gaan met ontwikkeling en de vraag of consumenten uiteindelijk bereid zullen zijn te betalen voor de diensten waarop deze technologieën gebaseerd zijn.

Big tech pompt dit jaar een duizelingwekkende 400 miljard dollar in AI-infrastructuur. Veel bedrijven bouwen nu al capaciteit op met de hoop dat die in de toekomst winst zal opleveren, maar die winst is nog niet gerealiseerd. De investeringen worden vaak gefinancierd met grote schulden en eigen vermogen, wat risico’s kan verhogen als de groei vertraagt.

Ook wordt gewaarschuwd voor ‘AI’s self-investment spree’, waarbij techbedrijven voornamelijk in elkaar investeren. Voorbeeld: Microsoft investeert miljarden in OpenAI en CoreWeave. CoreWeave koopt met dat geld chips bij Nvidia. Nvidia investeert vervolgens weer in CoreWeave en andere AI-startups, die verplicht zijn om cloud-diensten af te nemen bij Microsoft en Google. Op deze wijze wordt eigenlijk ‘omzet gekocht’. Het geeft beleggers de illusie van explosieve groei (zie infographic).

Sommige bedrijven lijken beter gewapend tegen de hype: Microsoft leunt sterk op OpenAI, maar is niet volledig afhankelijk van AI-inkomsten, Amazon ondersteunt AI-gebruik voor klanten ongeacht welk model gebruikt wordt en Meta heeft grote open-source AI-modellen die het gratis aanbiedt.

Toch wordt steeds vaker verwezen naar de internetbubbel die in het nieuwe millennium uiteenspatte. Beleggers verloren het vertrouwen dat internet de wereld zo snel zou veranderen, met een financiële crisis als gevolg.

Het idee dat AI snel zal leiden tot meer productiviteit en grote kostenbesparingen is volgens Jelle Zuidema, universitair hoofddocent explainable AI aan de Universiteit van Amsterdam, zeer de vraag. Tegen de NOS zei hij: “Al die bedrijven die met miljarden dollars nu proberen AI verder te brengen, laten in hun pitches naar investeerders heel erg veel nuances weg. Ik denk daardoor: dat verhaal klopt niet. De zekerheid waarmee ze verkondigen dat de volgende generatie AI-systemen nog weer veel beter gaat zijn dan de huidige generatie, daar heb ik mijn twijfels over.”

De populariteit van AI heeft nog een negatief effect: er is enorm veel vraag naar DRAM en RAND geheugen. In september kostte een setje van 32GB DDR5-geheugen gemiddeld minder dan 100 euro, maar inmiddels is dat gestegen naar meer dan 300 euro. Ook SSD’s stijgen in prijs. Pc’s en laptops worden daarmee aanzienlijk duurder.

DNB signaleerde een dezer dagen dat Nederlandse pensioenfondsen, verzekeraars en beleggingsinstellingen meer dan 200 miljard euro in aandelen van techbedrijven, waarvan een belangrijk deel in Amerikaanse techreuzen. Dat is twee keer zoveel als in 2020. Deze grote blootstelling maakt ze kwetsbaar voor koersschommelingen, zeker nu er steeds vaker wordt gewaarschuwd voor de hoge waardering van techaandelen.

De zeven grootste Amerikaanse techbedrijven – Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, NVIDIA en Tesla – vertegenwoordigen een enorme beurswaarde: 24 procent van de waarde in de MSCI World Index, een wereldwijde aandelenindex, waar veel grote bedrijven in zijn opgenomen. De aandelen van deze ‘Magnificent Seven’ zijn ook bij Nederlandse financiële instellingen populair. In totaal beleggen zij bijna 95 miljard euro in deze zeven bedrijven. Er zijn volgens DNB grote zorgen over de groeiende financiële verwevenheid in het AI-ecosysteem, waardoor problemen bij het ene bedrijf, makkelijk kunnen overslaan op andere.

Nederlandse topbestuurders zetten in 2026 vol in op versnelling van AI-toepassingen, naast innovatie op cybersecurity en technologische doorontwikkeling van producten en diensten. Maar liefst 90 procent van de ondervraagden voert het tempo op. AI wordt beschouwd als kans én zorg: de financieringsbehoefte voor nieuwe investeringen is groot, de personeelsbehoefte verschuift en er wordt een sterke impact op processen en taken voorspeld. Dit en meer blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van ING onder bestuurders van grote Nederlandse (beursgenoteerde) bedrijven naar hun strategische prioriteiten.

De opkomst van AI heeft een steeds grotere impact op het bedrijfsleven. Het zorgt voor meer investeringen en het aantrekken van talent voor nieuw ontstane functies, terwijl andere functies vervallen. 62 procent van de bestuurders ziet nu al sterke impact op de bedrijfsprocessen en maar liefst 84 procent verwacht grote invloed op het verdienmodel de onderneming. Investeringen in AI hebben dan ook een hoge prioriteit: in IT-infrastructuur, zoals cloud en datacenters maar ook in operationele efficiëntie en data-analyse. Bijna driekwart van de managers denkt deze investeringen binnen twee jaar terug te verdienen. Komend jaar ligt de strategische focus vooral op drie punten: het financieren van AI-initiatieven (56%), het aantrekken van personeel voor nieuwe functies (48%) en het doen van overnames om technologische capaciteiten te versterken (39%).

Steeds meer topbestuurders verwachten dat AI functies gaat vervangen. Een kwart verwacht dat dit ‘zeker’ zal gebeuren, waar dat de afgelopen twee jaren 19% en 6% was. De gemiddelde verwachting is dat een kwart van de functies in huidige vorm verandert. Alle AI-typen hebben impact, met Machine Learning (voorspellende modellen) als belangrijkste, gevolgd door AI voor data-analyse en BI, daarna RPA (intelligente automatisering) en Generative AI (tekst, beeld, content). De meeste impact wordt binnen de IT-afdeling verwacht, gevolgd door R&D en sales.

Online marktplaats Temu en PostNL hebben een intentieverklaring getekend om de logistieke samenwerking te versterken.

Als onderdeel van de overeenkomst zal Temu verschillende bezorgopties aanbieden, waaronder out-of-home bezorging via het groeiende landelijke netwerk van pakketautomaten van PostNL en via verschillende retailpunten, waardoor de out-of-
home bezorgervaring voor consumenten wordt verbeterd.

PostNL zal logistieke oplossingen bieden voor het Local Seller Program van Temu, waardoor verkopers in Nederland en andere markten gemakkelijker hun pakketten met PostNL binnen Nederland en met Spring GDS binnen Europa kunnen verzenden, waarmee zij nieuwe klanten kunnen bereiken en hun bedrijfsactiviteiten kunnen laten groeien.

Temu is sinds 2023 actief op de Nederlandse markt en opende het platform vorig jaar voor lokale verkopers. Sindsdien biedt het bedrijven in Nederland en Europa een kosteneectief kanaal om nieuwe klanten te bereiken en hun activiteiten uit te breiden.

De Nederlandse TV-markt is in 2025 in een fase van krimp terechtgekomen, na twee jaren van omzetgroei die vooral het gevolg was van inflatiecorrigerende prijsverhogingen. De TV-omzet daalt dit jaar naar verwachting met 0,5 procent tot 1,75 miljard euro. Deze daling zet door tot en met 2029, met een samengestelde jaarlijkse krimp van 1,2 procent, uitkomend op 1,66 miljard. Dat blijkt uit recent onderzoek van Telecompaper.

In het derde kwartaal daalde de TV-omzet zelfs met 1,3 procent ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. De totale kwartaalomzet kwam uit op 436,3 miljoen euro. De krimp komt vooral door achterblijvende inkomsten uit TV-diensten bij VodafoneZiggo (-7,7 miljoen), KPN (-1,0 miljoen) en Canal+ (2,2 miljoen). Zij telden alle drie minder klanten dan een jaar eerder. Onder meer Odido en Delta Fiber zagen hun omzet over deze periode juist groeien, met respectievelijk 2,3 miljoen en 1,5 miljoen euro.

De belangrijkste oorzaak van de achterblijvende omzetcijfers is het afnemende aantal TV-klanten. Consumenten kiezen steeds vaker voor losse streamingsdiensten in plaats van aanvullende TV-pakketten. TV-aanbieders genereren weliswaar inkomsten door streamingapps via hun platforms aan te bieden, maar deze opbrengsten liggen lager dan bij traditionele TV-diensten.

Het aantal tv-aansluitingen neemt tot en met 2029 jaarlijks met gemiddeld 2,4 procent af. Voor 2025 blijft het aantal aansluitingen waarschijnlijk steken op 6,4 miljoen, 2,3 procent minder dan een jaar eerder. In 2028 zakt het aantal consumenten-TV-aansluitingen naar verwachting onder de 6 miljoen.

Ziggo was ook in het derde kwartaal de grootste TV-aanbieder naar abonnee-aantal. Het bedrijf heeft een marktaandeel van ruim 44 procent, ongeveer een procentpunt minder dan een jaar eerder. KPN is nummer 2 met een aandeel van ruim 34 procent, een half procentpunt meer dan een jaar eerder. Odido groeit naar een marktaandeel van ruim 7,5 procent. Onder de kleinere TV-aanbieders verloren Canal Digitaal en Online opvallend veel abonnees.

In 2025 voerden de meeste Nederlandse telecom- en kabelaanbieders in 2025 jaarlijkse prijsverhogingen door, veelal gebaseerd op de CBS-inflatie van 3,3 procent over 2024. Lokale aanbieder SKP verhoogde de tarieven zelfs tweemaal, in april en september.

Het Cryptojaar begon zonder meer optimistisch met het aantreden van Donald Trump, die tijdens zijn verkiezingscampagne al liet doorschemeren dat hij van de VS het cryptoland bij uitstek wilde maken en dat de Amerikaanse overheid onder zijn leiding zelfs een strategische voorraad digitale valuta zal aanleggen. Maar het jaar eindigde in mineur met de grootste cryptocrash sinds 2021.

Drie dagen voor zijn aantreden als president meldde Trump op X dat hij met zijn eigen digitale munt zou komen. Het logo van de munt bestond uit een afbeelding van Trump met zijn vuist in de lucht en de tekst ‘fight fight fight’. In de eerste minuten stond de koers nog rond de 10 euro, maar een dag later piekte de koers al boven de 70 euro. En omdat er in totaal 1 miljard exemplaren van de $TRUMP waren uitgezet, had de munt na één dag al een marktwaarde van ruim 70 miljard dollar. Ook werd de memocoine $Melania gelanceerd, naar de First Lady, maar die deed het aanzienlijk minder goed.

Het jaar begon, met andere woorden, met een feestje. Voorafgaand aan de inauguratie van Trump (november 2024–januari 2025) steeg Bitcoin al sterk, van rond de 69.000 dollar tot boven de magische grens van 100.000 dollar. Op de dag van Trumps inauguratie (20 januari 2025) bereikte BTC een nieuw record boven de 109.000 dollar.

In de maanden na inauguratie daalde BTC soms flink — bijvoorbeeld rond februari 2025 zakte de koers tot onder 90.000 dollar door macro-economische onzekerheid en bedreigingen rond importtarieven. Na deze dip herstelde Bitcoin zich weer richting hogere niveaus en bleef rond 100.000 of dollar iets daarboven gedurende een groot deel van het jaar. In oktober werd het volgende record gebroken van 126.000 dollar.

Tijdens deze euforie kondigden diverse bitcoinbedrijven ook nog eens een beursgang aan, waaronder handelsbeurs Kraken en Gemini van de Winklevoss broers.

En toen kwam de crash die niemand zag aankomen. Bitcoin daalde sterk toen beleggers risicovolle activa verkochten en richting veilige havens zoals cash en goud trokken, deels door economische onzekerheid en geopolitieke spanningen (het handelsconflict tussen de VS en China). Met name de ongekende stijging van goud trok veel beleggers aam.

Vanwege het doorbreken van belangrijke steunniveaus ontstonden automatische liquidaties van hefboom posities, wat de neerwaartse beweging nog eens versterkte. De Bitcoin schommelt nu al weken onder de 90.000 dollar.

De vooruitzichten zijn allesbehalve gunstig. Barclays waarschuwt dat het Cryptojaar 2026 flink kan tegenvallen. In een intern rapport, ingezien door CoinDesk, spreekt Barclays over een afkoelende cryptomarkt. Volgens de bank is het huidige momentum grotendeels verdwenen. De positieve effecten van de goedkeuring van Amerikaanse Bitcoin, ETF’s en de verkiezingswinst van Donald Trump zijn uitgewerkt. Zonder vergelijkbare impulsen blijft de activiteit op de markt naar verwachting laag. Voor crypto-platformen als Coinbase en Robinhood, die sterk leunen op transactiekosten, voorspelt Barclays moeilijke tijden.

De dalende koersen zijn vooral slecht nieuws voor bedrijven die Bitcoin en andere cryptomunten oppotten. Deze zogeheten digital asset treasury-bedrijven halen geld op door aandelen uit te geven of schulden aan te gaan om crypto te kopen voor hun balans. Dat leverde mooie winsten op, maar die lijken nu te verdampen. Aandelen van Strategy, het bekendste bitcoin-kopersbedrijf van Michael Saylor, daalden scherp, al weerhoudt Saylor dat er niet van om nog meer Bitcoin te kopen.

Volgens analist Adam McCarthy van Kaiko is de ommekeer ‘volledig voorspelbaar’; deze bedrijven opereren met sterke hefboomwerking: als Bitcoin 3 procent zakt, kunnen zij vier tot vijf keer dat verlies boeken. Paniekverkopen onder particuliere beleggers versterken de daling vaak nog verder.

Daarnaast zijn veel van deze bedrijven sterk afhankelijk van toegang tot de kapitaalmarkt, die opdroogt wanneer het sentiment omslaat. Veel van deze ondernemingen hebben van oudsher dunne fundamenten, zonder crypto-boost hebben ze weinig waarde.

De dalende koers heeft ook gevolgen voor de Bitcoin delvers, die toch al minder verdienen na de halvering van hun beloning. Wat ooit enorme installaties waren om Bitcoin te delven, wordt nu omgebouwd tot AI-megafabrieken die rekencapaciteit bieden voor trainings- en AI-taken.

In de afgelopen anderhalf jaar hebben minstens acht beursgenoteerde bitcoin-mijnbouwbedrijven – waaronder Bitfarms, Core Scientific, Riot, IREN, TeraWulf, CleanSpark, Bit Digital, MARA Holdings en Cipher Mining – aangekondigd dat ze deels of volledig willen omschakelen naar AI-activiteiten.

AI-bedrijven hebben enorme datacenters nodig die enorme hoeveelheden energie en rekencapaciteit kunnen leveren om grootschalige modellen te trainen. De bestaande bitcoin-infrastructuur – met krachtige stroomvoorziening en koeling – biedt daarvoor een sterke basis.

Intussen groeit de kritiek op de zelfverrijking van Trump. Een in november verschenen rapport, nota bene uit republikeinse hoek, kraakt het crypto-imperium van de familie Trump, die gevoed zou worden door eigenbelang en ‘corrupte buitenlandse invloeden’.

Trump en zijn familie zouden honderden miljoenen dollars hebben verdiend en hun vermogen met miljarden uitgebreid via een netwerk van cryptoprojecten die zijn gestart tijdens en na de verkiezingscampagne van 2024, zoals World Liberty Financial en de meme-cryptomunt $TRUMP. Avonturen die aanzienlijke investeringen van ‘buitenlandse entiteiten’ en rijke buitenlandse personen aangetrokken.

‘Donald Trump heeft het Oval Office veranderd in ’s werelds meest corrupte crypto-startup-operatie, waarmee hij en zijn familie in minder dan een jaar enorme persoonlijke fortuinen hebben verdiend. We weten nog niet precies waar al het geld vandaan komt, maar Amerika heeft nog nooit corruptie van deze omvang gezien in het Witte Huis.’

De Trump-administratie heeft daarnaast stappen gezet om federaal toezicht en handhavingsacties tegen meerdere grote cryptobedrijven stop te zetten of te beëindigen, vaak bedrijven die geïnvesteerd hebben of gedoneerd hebben aan Trump-bedrijven — waaronder Coinbase, Gemini, Robinhood en anderen. Trump zou verder gratie hebben verleend aan personen met een geschiedenis van crypto-fraude en sancties hebben teruggedraaid. Onder meer werd het National Cryptocurrency Enforcement Team van het Ministerie van Justitie opgeheven en zijn regels geschrapt die eerder waren ingevoerd om beleggers te beschermen. Ook werd de gehate SEC voorzitter Gary Gensler op een zijspoor gezet, die een stevig handhavingsbeleid voerde met rechtszaken of boetes.

Waar het wel goed mee gaat zijn de stablecoins, waarvan het gebruik sterk is gestegen. Deze aan de dollar of euro gekoppelde munten kennen een grote prijsstabiliteit waardoor ze geschikt zijn als ruilmiddel, zeker voor bedrijven en consumenten die geen koersrisico willen. Voor veel mensen buiten de VS functioneren stablecoins als een digitale dollarrekening, onder meer in Argentinië, Turkije en Nigeria.

De totale marktkapitalisatie van stablecoins steeg dit jaar naar ongeveer 250 tot 300 miljard dollar, een recordhoogte en een flinke groei ten opzichte van eerdere jaren. Stablecoins vormen een significant onderdeel van de cryptomarkt, met schattingen van rond 6 tot 7 procent van de totale cryptomarktwaarde. De dominante stablecoins (zoals USDT en USDC) vertegenwoordigen het grootste deel van deze waarde.

Negen Europese banken, waaronder ING, slaan dan ook de handen ineen om een aan de euro gekoppelde stablecoin te lanceren. Daarmee willen zij een Europees antwoord bieden op de dominantie van digitale dollars. DekaBank, CaixaBank, KBC, Raiffeisen Bank, SEB, Danske Bank, UniCredit en Banca Sella hebben een nieuw bedrijf opgericht, dat is gevestigd in Nederland en onder toezicht staat van De Nederlandsche Bank. De eerste uitgifte van de stablecoin staat gepland voor de tweede helft van 2026.

Het door Huawei Technologies zelf ontwikkelde besturingssysteem HarmonyOS heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het aantal gebruikers is meer dan 27 miljoen, wat het bedrijf beschouwt als een cruciale grens voor het voortbestaan van het platform. 

De recentste cijfers omvatten zowel HarmonyOS 5 als de nieuwste versie, HarmonyOS 6. Huawei liet weten dat het ecosysteem daarnaast meer dan 10 miljoen ontwikkelaars kent. Dagelijks worden meer dan 100.000 nieuwe apparaten geactiveerd en worden ruim 88 miljoen downloads en updates van apps geregistreerd.

HarmonyOS werd zes jaar geleden gelanceerd als reactie op Amerikaanse sancties die Huawei de toegang tot Android ontzegden. Sindsdien heeft het bedrijf het platform geleidelijk uitgerold en breidt het het gebruik uit van alleen smartphones en tablets naar een breder scala aan apparaten.

HarmonyOS 6 werd in juni voor ontwikkelaars beschikbaar gesteld en kwam in oktober voor Chinese consumenten uit, ongeveer een jaar na de uitrol van HarmonyOS 5 in 2024.

Online supermarkt Crisp brengt haar logistieke, distributie- en inpakactiviteiten volgend jaar samen in de meerlaagse last-mile stadshub CTPark Amsterdam City, gelegen aan de Port of Amsterdam. Met deze hoogwaardige logistieke ruimte kiest Crisp voor een schaalbare, locatie, die grotendeels zelfvoorzienend is in energie: een doorslaggevend voordeel in een regio waar ruimte en netcapaciteit schaars is.

Naast huurders als Heineken, vertical farming scale-up Growy en bouwconcern VolkerWessels opent straks ook online supermarkt Crisp haar deuren in CTPark Amsterdam City.

De centrale ligging van de locatie maakt een last-mile distributie naar alle regio’s mogelijk, terwijl de ruime cross-dockfaciliteiten en eigen energieopslag bijdragen aan een lage footprint en een efficiënte operatie.

CTPark Amsterdam City is gelegen in het havengebied van Amsterdam, direct aan het Noordzeekanaal, en op slechts drie kilometer van de A10-ringweg. De meerlaagse stadshub is specifiek ontworpen voor efficiënte stedelijke distributie, zowel over de weg als over het water. Het biedt high-density logistiek en uitgebreide laadcapaciteit, flexibele cross-dockindelingen, speciale ADR-ruimtes, koel- en productiefaciliteiten, een eigen kade en laadinfrastructuur voor elektrisch transport.

Crisp sluit 2025 naar eigen zeggen met optimisme af: deze maand draait de volledige groep voor het eerst EBITDA-positief. In de gedeponeerde jaarcijfers over 2024 rapporteerde de groep nog een nettoverlies, dat weliswaar al was gehalveerd. Waar de Nederlandse tak operationeel al langer winstgevend was, schrijft nu ook de groep voor het eerst zwarte cijfers.

Gedurende dit jaar groeide Crisp mee met de aantrekkende online markt, die dit jaar naar verwachting met 7-8% toeneemt. Onderliggend groeide de omzet afkomstig van vaste Crisp-klanten met dubbele cijfers.

De mijlpaal is het resultaat van structurele verbeteringen in voorafgaande jaren. Met deze basis spreekt Crisp de ambitie uit om een structureel positief EBITDA-resultaat te bereiken voor 2026.

Oracle-medeoprichter Larry Ellison staat garant voor 40,4 miljard aan eigen vermogen om het bod van Paramount Skydance op Warner Bros Discovery alsnog te realiseren. Het bod van 108,4 miljard verandert daarmee niet, maar de garantie is bedoeld om twijfels weg te nemen die de Raad van Bestuur van Warner Bros heeft geuit over de financiering en het ontbreken van volledige steun door het Ellison Family Trust. Daardoor had het bestuur een voorkeur voor het bod van Netflix.

Paramount heeft bovendien de zogenaamde regulatory reverse termination fee (een vergoeding die betaald wordt als de deal om regulatoire redenen niet doorgaat) verhoogd van 5 miljard naar 5,8 miljard en heeft de looptijd van het bod tot 21 januari 2026 verlengd.

De biedingsstrijd om Warner Bros Discovery, met name tussen Paramount Skydance en Netflix, blijft daarmee voortduren.

Warner Bros Discovery (de eigenaar van onder meer HBO en CNN) heeft aangekondigd dat het bedrijf zal worden opgesplitst in twee afzonderlijke beursgenoteerde ondernemingen, één gericht op streaming en studio’s en het andere op zijn kabelnetwerken. Het bod van Netflix en Paramount Skydance betreft het eerste.

De bemoeienis van de steenrijke Larry Ellison komt niet uit de lucht vallen. Zoon David (1983, foto) heeft het bedrijf opgericht en is de producent van onder meer Terminator Genisys (2015), Mission: Impossible – Rogue Nation (2015), Life (2017), en Top Gun: Maverick (2022).

Handig, die AI-zoekmachines als ChatGPT en Overviews in Google. Het punt is wel, dat hoe beter die functies worden hoe minder gebruikers hoeven door te klikken naar een website.

De cijfers liegen er niet om. Een terugblik op de verhalen die Emerce afgelopen jaar schreef, leert dat tussen de 25 en 35 procent van alle Nederlandse zoekwoorden genereert inmiddels een AI Overview kreeg.

Dat vertelde Stijn Bergmans van marketingbureau Follo bijvoorbeeld tijdens Emerce’ Digital Marketing Live afgelopen juni. Voor de bomvolle zaal betekende dat één ding: de wereld zoals zij die kenden, bestaat straks niet meer.

Want achter die ogenschijnlijk neutrale percentages schuilt een keiharde waarheid. Zodra Google bovenaan de resultatenpagina zelf een antwoord geeft, klikt zeventig procent minder door naar websites. Chantal Smink, search- en contentexpert, formuleerde het op diezelfde dag nog scherper: “Verkeer uit Google naar je site is een uitstervend verschijnsel.”

Uitgevers onder vuur

Uitgevers voelen de klappen nu al. De Daily Mail zag zijn doorklikratio’s met tachtig tot negentig procent kelderen wanneer AI-overzichten verschijnen. SEO-baas Carly Steven sprak eerder dit jaar nog over een daling van 56 procent, maar de situatie verslechterde in rap tempo. De reikwijdte van ChatGPT en Google AI Overviews nam verder toe en daar lijkt voorlopig geen einde aan te komen.

Nicholas Thompson, baas van The Atlantic, trekt de conclusie die anderen nog niet hardop durven uitspreken. In een interview met de Wall Street Journal voorspelde hij dat het verkeer naar zijn sites de komende jaren praktisch naar nul daalt. Google transformeert van zoekmachine naar antwoordenmachine, en online uitgevers moeten overstappen op andere verdienmodels. Omzet uit reclame-inkomsten door pageviews is achterhaald.

En leden van de Professional Publishers Association uit Engeland verloren de helft van hun zoekverkeer sinds de AI-antwoorden. Tachtig procent van de webzoekers accepteert het AI-antwoord en zoekt niet verder. Ook de HuffPost, NY Times, Washington Post en Business Insider rapporteerden dalingen van tientallen procenten.

Niet iedereen zit bij de pakken neer. Sky News zocht de toekomst niet in geschreven nieuwsverhalen op de site, maar in hoogwaardiger journalistiek en video-first. David Rhodes zei op de Web Summit-conferentie in Portugal dat keyword search sterft. De toekomst ligt bij het ontdekbaar maken van videoproducties. Sky News had in een week tijd honderd miljoen views op zijn korte filmpjes.

Algemener gesproken ligt die toekomst bij videodiensten die in staat zijn de semantische betekenis uit video’s te halen en die vindbaar te maken voor het grote publiek. TikTok kan dat, maar heeft geen monopolie op zulke technologie. Hoofdredacteur Jonathan Levy vertelde dat zijn focus verschuift van breaking en live nieuws naar premium videojournalistiek – unieke, soms onthullende nieuwsverhalen.

Daar komt bij dat hij de nieuwsconsument vaker op zijn eigen site en app wil bedienen dan op de sites van derden zoals TikTok en YouTube. Daarom sloot Sky News contracten met techpartijen die de video’s beter doorzoekbaar moeten maken. Videozoekmachines zijn de toekomst, zo stelt hij.

Zero-click search, e-commerce en marketing

De term klinkt technisch, maar de impact is vernietigend. Het gaat hier om zero-click searches. Gebruikers zoeken iets, krijgen direct een AI-antwoord en verdwijnen weer. Geen klik naar een website, geen advertentie-impressie, geen conversie. Tussen de 0,8 en 3 procent van de gebruikers klikt vanuit ChatGPT naar externe sites. De rest blijft binnen het platform.

Momenteel gaat dit overwegend op voor informatieve sites. Bergmans van Follo echter, ziet sinds enkele maanden wel dat AI-resultaten steeds vaker ook opduiken bij commerciële zoektermen. De doorklik naar een webwinkel is geen automatisme meer. Google Gemini werd in de VS al ‘shoppable’ en ChatGPT neigt diezelfde kant op. Dus: waarom nog naar een webshop als een chat de boodschappen voor je doet?

Marktonderzoeker Kantar diepte deze ontwikkeling wat verder uit en bekeek wat dit voor CMO’s betekent. Hun conclusie: de marketingchef van de toekomst moet rekening houden met het menselijke brein aan de ene kant en met kille data- en bitvreters in de vorm van AI-agents aan de andere kant. Anders gezegd: hij moet data gaan aanbieden op een manier die het best verteerbaar is voor AI’s.

Gebruikers passen hun gedrag aan op de nieuwe vorm van de zoekmachine. Het aantal langere en complexere zoekopdrachten groeide met 49 procent. Concreet betekent dat: zoekvragen bestaan uit meer woorden. Mensen praten tegen de machine alsof het een persoon is. Dat is het aas waar marketeers op moeten toehappen. Ze moeten hun echte, diepste expertise aan de markt tonen. De tijd van wervende blogjes is voorbij. Tijd voor het echte vakwerk.

SEO-bureau BrightEdge stelt: “Nu generatieve engines gebruikers door gepersonaliseerde conversaties leiden, wordt zichtbaarheid in de AI-laag noodzakelijk. Onze gegevens bevestigen dat er een groeiende behoefte is om prestaties te heroverwegen, niet in termen van clickthroughs, maar van invloed, door ze in de juiste context en op het juiste moment in de AI-ervaring te laten verschijnen.”

Almere wordt de nieuwe thuisbasis van het hoofdkantoor van ASM International N.V., een toonaangevende speler in de halfgeleiderindustrie. Het bedrijf vestigt zich als eerste op de Green High Tech Campus, die aan de zuidoever van het Weerwater in Almere wordt ontwikkeld. Met deze stap investeert ASM honderden miljoenen euro’s in een ultramodern research & development centrum, een gespecialiseerde trainingsfaciliteit en een deel van de productie. Dit betekent een forse uitbreiding van activiteiten én werkgelegenheid in Nederland. 

De komst van ASM naar Almere versterkt de positie van Nederland in de wereldwijde chipindustrie en geeft volgens de Provincie Flevoland een krachtige impuls aan de regionale economie. Commissaris van de Koning Arjen Gerritsen benadrukt het belang van deze ontwikkeling: “De vestiging van ASM op de hightech campus is een van de grootste economische investeringen in de geschiedenis van onze provincie. Het toont het vertrouwen van internationale bedrijven in onze regio. ASM bevestigt haar strategische keuze voor Almere vanwege de sterke zakelijke kansen, uitstekende bereikbaarheid en toegang tot talent. Wij zijn trots op deze keuze en zetten alles op alles om van de Green High Tech Campus een succes te maken.”

De Green High Tech Campus Almere wordt een broedplaats voor innovatie en kennisontwikkeling. De verwachting is dat de komst van ASM andere innovatieve bedrijven aantrekt, waardoor Almere zich verder ontwikkelt tot de vijfde hightech hotspot van Nederland. De provincie Flevoland werkt actief mee aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat en creëert kansen voor onderwijs en werkgelegenheid.

De Consumentenbond wil strengere regelgeving voor reclame door influencers op sociale media. Uit onderzoek van 16 Europese consumentenorganisaties blijkt gebrek aan transparantie het grootste probleem bij dit soort reclames. Influencers geven in posts vaak niet aan dat het gaat om reclame of een betaalde samenwerking.

De Europese consumentenorganisaties bekeken honderden reclameposts van influencers over fast fashion, ongezond voedsel en crypto. Zo staat bij 67 procent van de posts over ongezonde voeding niet dat het gaat om een samenwerking met een merk. Influencers bereiken met deze onderwerpen veel kinderen, tieners en jongvolwassenen.

De reclameposts van influencers lijken vaak op een persoonlijke aanbeveling. Ze gebruiken het vertrouwen van hun volgers om ervoor te zorgen dat die iets kopen en trekken daarbij alles uit de kast. Molenaar: ‘De intenties van een influencer moeten echt duidelijker zijn.’

Alle drie de onderzochte onderwerpen kunnen schadelijke effecten hebben. Een op de zes kinderen heeft overgewicht. Het aanbevelen van ongezonde voeding aan deze groep is kwalijk. Fast fashion is van slechte kwaliteit en de productie kost veel grondstoffen. Influencers die riskante crypto promoten, benadrukken de mogelijke winsten meer dan het risico op verlies. Dit zorgt voor verkeerde verwachtingen.

Een aantal dingen moet echt beter. De Consumentenbond pleit samen met de 15 consumentenorganisaties voor de volgende Europese regels:

Een duidelijke definitie van ‘influencer marketing’.
Verplichte uniforme aanduidingen van influencerposts waarvoor is betaald (labels).
Gedeelde aansprakelijkheid tussen merken, influencerbureaus en influencers.
Een verbod op influencerreclame voor producten met een hoog risico (zoals junkfood voor kinderen of crypto).

Foto cottonbro studio (cc)

Aandeelhouders bij autobouwer Tesla keurden onlangs een aandelenbonus met een waarde van maar liefst 1000 miljard dollar goed voor Elon Musk. Die beloning is nodig om Musk in ieder geval nog 7,5 jaar als topman van Tesla te behouden. Anders, zo dreigde Musk, stapt hij op.

Aandeelhouders reageerden verontwaardigd. Ze vinden dat het bestuur de oren te veel naar Musk laat hangen. Als Musk 1000 miljard in aandelen krijgt uitbetaald, neemt zijn belang in Tesla toe tot zo’n 25 procent en wordt zijn invloed op het bedrijf nog groter.

De aandelenbonus is opmerkelijk voor een man die niets om bezit geeft. Musk heeft niet eens een eigen woning en slaapt doorgaans in zijn kantoor.

Volgens de miljardairsindex van Bloomberg is Musk nu al de rijkste mens ter wereld, met een fortuin van 460,6 miljard dollar. Bij de voorgenomen beursgang van Space X – onlangs aangekondigd – zou het belang van Musk in SpaceX alleen al ruim 625 miljard dollar waard kunnen worden, tegen 136 miljard dollar momenteel.

Het jaar voor Musk begon uiteraard met DOGE, het omstreden adviesorgaan van de Amerikaanse regering, dat honderden miljarden aan bezuinigingen moest opleveren, en door Musk geleid werd. Die verbleef permanent in het Witte Huis.

DOGE (Department of Government Efficiency) werd in januari opgericht, een paar weken na het aantreden van de Trump-regering. Trump stelde dat DOGE tot taak had de bureaucratie te verminderen en de overheid beter te laten functioneren.  ‘Dit is de kettingzaag voor de bureaucratie’, aldus Musk in februari, waarbij de topman van Tesla triomfantelijk een kettingzaag boven zijn hoofd hield. Bijna dagelijks meldde Musk dat hij weer een of andere fraude in de cijfers van de departementen had ontdekt, maar vaak waren die beschuldigingen volledig uit de lucht gegrepen.

Tal van overheidsdiensten werden ingekrompen. In april bleek dat door DOGE 280.000 ambtenaren hun baan hadden verloren. Vooral het ministerie van Buitenlandse Zaken werd zwaar geraakt door het stopzetten van het internationale hulpprogramma’s USAID.

DOGE beweerde in juli dat er meer dan 200 miljard dollar was bezuinigd, maar volgens nieuwssite Politico zijn die getallen nergens op gebaseerd. Evenmin is duidelijk wat voor kosten de overheid voor DOGE heeft gemaakt en in hoeverre de Amerikaanse economie door de drastische bezuinigings- en ontslagoperatie schade heeft opgelopen. Stilletjes zijn weer ambtenaren aangenomen, omdat het werk met te weing personeel niet uitvoerbaar bleek.

Achteraf vertelde Musk dat hij het niet nog eens zou doen. Hij had het zo druk met DOGE dat zijn andere activiteiten er onder begonnen te lijden. Tesla rijders begonnen zich bovenal steeds meer te ergeren aan het extreme gedrag van Musk. In aanloop naar de Duitse verkiezingen betuigde Musk ook nog eens openlijk zijn steun aan de uiterst rechtse AfD.

Er kwamen steeds meer oproepen tot het boycotten van Tesla en sommige Tesla-bezitters zeiden zich ronduit te schamen voor hun auto door Musk. Verspreid over de wereld werden dealerbedrijven, laadstations en voertuigen van klanten slachtoffer van vernielingen. De verkopen kelderden, vooral in Nederland.

Musk vertrok eind mei als hoofd van DOGE, een dag nadat hij kritiek had geuit op het plan van Trump om de grootste belastingverlaging ooit door te voeren. Van de bromance tussen president Trump en Musk bleef weinig meer over. De twee vochten hun ruzie uit over het Amerikaanse begrotingstekort, zowel op X als publiekelijk voor de camera in de Oval Office. Ook de afbouw van financiële steun voor duurzame projecten (waaronder de auto’s van Tesla) beviel Musk niet.

Musk begon uiteindelijk zelfs met modder te gooien. Hij suggereerde dat de naam van Trump voorkomt in het dossier van Jeffrey Epstein, die werd verdacht van sekshandel in minderjarige meisjes, en dreigde dat ruimtevaartbedrijf SpaceX zich zou terugtrekken uit het vervoer van personeel en goederen voor de Amerikaanse overheid.

In juli kondigde Musk zelfs oprichting aan van een nieuwe politieke partij. Met de zogeheten America Party wilde hij Amerikanen hun vrijheid teruggeven. Er is sindsdien weinig meer van terechtgekomen, wellicht omdat Musk zich realiseert dat hij bij de oprichting van een nieuwe partij flinke juridische weerstand kan verwachten van de Democraten en Republikeinen.

Tussen alle beslommeringen door maakte Musk ook nog ruzie met Sam Altman. Altman en Musk richtten in 2015 samen OpenAI op. Drie jaar later vertrok Musk nadat zijn voorstel om het bedrijf over te nemen, werd afgewezen. Sindsdien heeft Musk het bedrijf al diverse malen aangeklaagd, omdat hij vindt dat de oorspronkelijke principes van OpenAI niet worden nageleefd. Zo werd het AI-bedrijf opgericht als non-profitorganisatie, maar intussen is er ook een commerciële tak toegevoegd. Eerder dit jaar verraste Musk vriend en vijand door een bod te doen van bijna 100 miljard dollar om OpenAI over te nemen. De raad van bestuur van OpenAI wees het voorstel resoluut af.

Met Musks berichtenplatform X ging het ook al niet. Het bedrijf kreeg eerder deze maand een boete van 120 miljoen euro opgelegd vanwege het overtreden van Europese regels, onder meer vanwege misleiding over blauwe vinkjes. Gelijk ontstak de miljardair in blinde woede, met een eindeloze serie tweets over het verschrikkelijke Europa als gevolg.

Nog een tegenvaller: de met veel tam tam aangekondigde humanoïde robot Optimus verloor tijdens een Autonomy Visualized-evenement in een Tesla-winkel in Miami op gênante wijze zijn evenwicht, waardoor de robot omviel. Musk schatte de mogelijke omzet van zijn robotbedrijf in januari nog in op meer dan 10 biljoen dollar.

Eerste van een serie terugblikken op tech in 2025

bpost en NMBS slaan de handen in elkaar om het aantal bboxen in treinstations significant uit te breiden. Tegen het einde van het jaar zal zowat de helft van alle stations in ons land over zo’n automaat beschikken waar reizigers 24/7 pakjes kunnen ophalen of versturen.

Het bbox-netwerk van bpost groeit snel: het pakjesbedrijf plaatst dagelijks tot 15 nieuwe automaten op drukbezochte plaatsen. De laatste weken werden daarbij 33 bboxen in treinstations geplaatst. Dankzij nog extra installaties in de komende weken zullen tegen het einde van het jaar 270 treinstations over een automaat van bpost beschikken, dat is zowat de helft van alle stations.

Uit een recent marktonderzoek van bpost (augustus 2025) blijkt dat bijna één op vijf respondenten (19%) het treinstation de ideale plaats vindt om een pakje af te halen of te versturen. Een begrijpelijke keuze, want door het pendelen te combineren met het afhalen of versturen van pakjes, vermijdt men extra verplaatsingen.

bpost streeft er naar om tegen het einde van het jaar een netwerk van 2.500 bboxen te hebben. Daarmee zullen er dit jaar meer dan 1.250 automaten bijgeplaatst zijn, een verdubbeling van het netwerk. bpost telt al 656 postkantoren, meer dan 650 postpunten en meer dan 770 pakjespunten.

Ingebouwde webbrowsers in toestellen zoals tablets, spelconsoles en auto’s lijken op het eerste zicht veilig. Een studie van KU Leuven toont echter aan dat die browsers vaak werken met sterk verouderde software zonder de nodige veiligheidsupdates. Gebruikers merken daar meestal niets van, maar lopen intussen wel een verhoogd risico op hacking.

Digitale toestellen bevatten vaak een ingebouwde browser die websites opent of online inhoud toont. Denk aan een smart tv waarop je video’s op groot scherm toont of een e-reader waarop je ook dingen kan opzoeken. Die ingebouwde browsers zien eruit als gewone browsers, maar velen krijgen zelden of nooit beveiligingsupdates. Daardoor kunnen ze kwetsbaar zijn voor hacking, zelfs als gebruikers ze slechts beperkt gebruiken.

“Browsers op toestellen zoals tablets, spelconsoles en smart tv’s lijken vaak sterk op de Chrome of Firefox op je computer of smartphone. Het verschil is dat browsers op computers en smartphones minstens maandelijks automatisch worden bijgewerkt met broodnodige beveiligingsupdates, terwijl browsers op die andere toestellen dat vaak niet doen. Hierdoor lopen gebruikers een verhoogd risico op digitale aanvallen”, zegt computerwetenschapper Gertjan Franken van KU Leuven.

De onderzoekers ontwikkelden een gebruiksvriendelijke test waarmee mensen zelf kunnen nagaan welke versie van de browser in hun toestel geïnstalleerd is. Er werden in een eerste fase 53 verschillende producten getest, van tablets en e-readers over smart tv’s, spelconsoles tot infotainmentsystemen in auto’s.

In veel gevallen bleek dat de browser in het toestel bij levering al gebaseerd was op een verouderde versie. In sommige gevallen liep dat verschil op tot meer dan drie jaar. Daarnaast is het als consument vaak moeilijk of zelfs onmogelijk om na te gaan of de ingebouwde browser van een toestel beveiligingsupdates zal krijgen. Fabrikanten zijn niet transparant en geven zelfs misleidende informatie. Zo toonde het onderzoek aan dat sommige fabrikanten, die gratis beveiligingsupdates voor hun toestel adverteerden, de browser niet van beveiligingsupdates voorzagen.

De onderzoekers deden een steekproef om de kwetsbaarheid van de verouderde browsers aan te tonen en na te gaan of hackers toegang zouden kunnen krijgen tot de gegevens van gebruikers. “We slaagden erin door de beveiliging te breken en konden veiligheidsproblemen aantonen voor elk van deze browsers”, zegt professor computerwetenschappen Lieven Desmet van KU Leuven. “Het grote probleem is niet dat deze browsers slechte beveiliging hebben. Het probleem is dat ze geen updates ondergaan. Net dat onderhoud is nodig om gebruikers te beschermen tegen nieuwe risico’s en beveiligingslekken.”

Steeds meer mensen gebruiken toestellen met ingebouwde browsers, vaak zonder dat ze het beseffen. Deze studie toont dat die browsers op het vlak van veiligheid sterk achterlopen, ook al zien ze er modern en betrouwbaar uit.

De onderzoekers roepen fabrikanten op om niet alleen aandacht te besteden aan vormgeving en gebruiksgemak, maar ook aan structurele updates en transparantie over beveiliging. Daarbij kan de EU Cyber Resilience Act een belangrijke factor zijn. Deze Europese maatregel verplicht fabrikanten vanaf december 2027 tot goede cybersecurity tijdens de hele levenscyclus van digitale producten, inclusief beheer van kwetsbaarheden en beveiligingsupdates. Met dit onderzoek toont KU Leuven aan dat er voor heel wat fabrikanten nog een lange weg te gaan is.

Door de beperkte transparantie van fabrikanten kan je als consument helaas weinig doen om je product beter te beveiligen. “De fabrikant voorziet vaak geen software-updates die ook de ingebouwde browser updaten. Er zijn dus vaak gewoonweg geen browser-updates beschikbaar”, aldus Franken. De onderzoekers zullen het onderzoek verderzetten om het probleem verder op te volgen en in kaart te brengen.

“Wie interesse heeft kan deelnemen aan onze studie om erachter te komen of hun browser up to date is of niet. Op einde van automatische tests wordt de deelnemer geïnformeerd over de staat van de browser”, besluit Desmet.

De provincie Noord Brabant en partners investeren samen bijna 14,5 miljoen euro in het Brabant House of Cyber (BHoC). Deze innovatiecoalitie verenigt bedrijven, onderwijs en overheden om één doel te bereiken: Brabantse bedrijven digitaal veiliger maken. De provincie draagt iets meer dan 3 miljoen bij aan de eerste projecten.

Het BHoC is de eerste uitvoering van het Actieplan Missie Veiligheid dat eerder dit jaar werd gepresenteerd om Brabantse bedrijven en instellingen beter te beschermen tegen digitale dreigingen.

Het BHoC bundelt innovatie, talentontwikkeling en weerbaarheid. De innovatiecoalitie zet daarmee in op de ontwikkeling van nieuwe beveiligingstechnologieën, opleidingen die meer mensen klaarstomen voor cybersecurity, en oplossingen die eenvoudig toepasbaar zijn bij veel bedrijven en ketens om ze digitaal veiliger maken.

Het samenwerkingsverband krijgt richting via een programmabureau dat alle projecten regisseert. Binnen het thema Innovatie wordt gewerkt aan een programma voor nieuwe technologieën die producten vanaf het ontwerp veilig maken. Dat noemen we security-by-design, en verkleint de kans op storingen en sabotage sterk. Dat is goed voor bedrijven én voor Brabanders: het voorkomt dat productie stilvalt, beschermt banen en zorgt voor betrouwbare technologie.

Het thema Talent werkt aan doorlopende, modulaire leerlijnen voor onderwijs én bedrijfsleven, die ook ingezet kunnen worden voor bij- en omscholing. Deze aanpak is uniek in Nederland. Het thema Weerbaarheid zet in op praktische, schaalbare oplossingen die bedrijven en ketens aantoonbaar veiliger maken.

De inhoudelijke trekkers van het BHoC zijn momenteel de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), TNO, Avans, Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en het Cyber Weerbaarheidscentrum (CWB).

Het volledige regionale onderwijsveld – van mbo tot hbo en wo – is aangesloten. Naast de eerder genoemde instellingen doen ook Smart Makers Academy, Summa College, Koning Willem I College, Fontys Hogescholen, Jheronimus Academy of Data Science (JADS) en Tilburg University mee.

Ook het bedrijfsleven is sterk vertegenwoordigd. Hightechbedrijven en cybersecuritybedrijven als ASML, NXP, VDL, Signify, Neways, NTS, KMWE, Vencomatic Group, DAF/Paccar, Heijmans, Bosch, Philips, Simac, ESET, Compumatica, Emproof, Schuberg Philis, MindYourPass, en S2Grupo leveren actief een bijdrage.

Naast de provincie en BOM zijn ook regionale partners betrokken, zoals Brainport Development, Mindlabs, de Gemeente Eindhoven, Politie en het Regiobureau Integrale Veiligheid. Nationaal wordt samengewerkt met de relevante ministeries en belangrijke (cybersecurity)clusters zoals Security Delta (HSD), CVD en Digital Holland.

Neobank Revolut brengt in januari 2026 onder eigen label een mobiele telecomaanbieder op de markt in Engeland.

Het is de eerste manifestatie van het telecomplan dat de Litouwers afgelopen voorjaar presenteerden. Duitsland staat ook op de agenda, maar een startdatum is vooralsnog niet bekend.

Revolut Mobile maakt gebruik van de infrastructuur van Vodafone en biedt onbeperkt 5G-data, bellen en sms’en binnen het Verenigd Koninkrijk, plus 20 GB roaming in de EU en de VS, voor vijftien pond per maand.

Abonnees krijgen bovendien gratis beschikking over NordVPN om met extra bescherming te kunnen internetten.

Volgens Revolut is het mobiele abonnement volledig geïntegreerd in de app en biedt het een intuïtieve gebruikerservaring die volgens het bedrijf ‘ongeëvenaard’ is in vergelijking met traditionele providers. Klanten kunnen hun abonnement zelfs (gedeeltelijk) betalen met RevPoints, het loyaliteitsprogramma waarbij je punten spaart bij elke aankoop.

De fintech stak ter voorbereiding in 2024 reeds de tenen in het water toen het een eSIM op de markt bracht. Met de Engelse stap wordt het een volwaardige telecomaanbieder.

Fintechs zoals Revolut zien telecom als een natuurlijke uitbreiding van hun financiële diensten. Ze beogen een super-app die belangrijke dagelijkse behoeften van gebruikers in één plek regelt en gepercipieerd voordeel biedt. Klarna, dat ook telecomdiensten gaat aanbieden, legde dit aan Emerce in vergelijkbare termen uit.

Revolut, N26 en Klarna kunnen telecom vrij eenvoudig integreren in hun app met een intuïtieve UX, transparante prijzen en makkelijke contracten. Eerstgenoemde biedt bovendien integratie met zijn loyaliteitsprogramma RevPoints.

Revolut doorliep onlangs een nieuwe financieringsronde en haalde daarmee geld op tegen een waardering van 75 miljard dollar. Daarmee haalde het naar verluidt tussen de twee en drie miljard dollar op bij partijen als Coatue, Greenoaks, Dragoneer, Fidelity Management, Andreessen Horowitz, T. Rowe Price Associates en NVentures.

De neobank uit Litouwen heeft naar schatting rond de 1 miljoen klanten in Nederland.

In 2024 wist 70 procent van de internetgebruikers wat tweetrapsverificatie betekent. In 2022 was dat 64 procent. 27 procent gebruikt deze manier van inloggen voor alle accounts waarbij dit mogelijk is, twee jaar eerder was dit 25 procent. De helft gebruikt het voor sommige accounts. Ouderen zijn het minst bekend met tweetrapsverificatie en gebruiken dit ook het minst vaak, zo blijkt uit het onderzoek Online Veiligheid en Criminaliteit onder mensen van 15 jaar of ouder van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

34 procent van de internetgebruikers van 65 jaar of ouder geeft aan nog nooit van tweetrapsverificatie te hebben gehoord, tegen 10 procent van de 25- tot 45-jarigen. Deze laatste leeftijdsgroep weet het vaakst wat deze inlogmethode is: 83 procent van hen weet wat het is, tegen 48 procent van de 65-plussers.

Met 42 procent gebruiken 65-plussers het minst vaak tweetrapsverificatie. 25- tot 45-jarige internetgebruikers doen dit juist het vaakst wel voor alle accounts waarbij dat mogelijk is (32 procent). Onder 65-plussers is dit 18 procent.

Van de 25- tot 45-jarige internetgebruikers die geen tweetrapsverificatie gebruiken, zegt 33 procent dat ze daar geen zin in hebben of dat ze vinden dat het te veel tijd kost. 65-plussers vinden deze inlogmethode relatief vaak te moeilijk (29 procent) of hebben er nog nooit van gehoord (40 procent).